Historia

Oddział Toruński Polskiego Towarzystwa Fizycznego (PTF) powstał w 1946 r. na podstawie uchwały Zarządu Głównego PTF, a swoją pracę rozpoczął w 1947 roku.

Oddział Toruński PTF jest traktowany jako kontynuacja przedwojennego Oddziału Wileńskiego PTF. Niestety nie udało się odnaleźć żadnych dokumentów archiwalnych, które wskazywałyby na dokładną datę powstania Oddziału Toruńskiego.

Pierwszym przewodniczącym TO PTF został prof. Aleksander Jabłoński. Wartością, którą Aleksander Jabłoński jako fizyk kultywował przez całe swoje zawodowe życie była przynależność do Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Jest zatem oczywiste, że z chwilą gdy uformowały się zręby ośrodka fizycznego w Toruniu, wystąpił o utworzenie Oddziału Toruńskiego PTF.

Z okazji obchodzonego w ubiegłym roku Jubileuszu 100-lecia Polskiego Towarzystwa Fizycznego w Roku Fizyki 2020 prof. Aleksander Jabłoński został wybranym jednym z dziesięciu fizyków stulecia PTF.

Historię Polskiego Towarzystwa Fizycznego Fizycznego w Wilnie i w Toruniu zebrał i opracował prof. Józef Szudy, były Dziekan Wydziału Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej.

Obszerną biografię prof. Jabłońskiego, a także opis powstawania ośrodka fizyki na UMK i  Oddziału Toruńskiego PTF zawiera książka "Aleksander Jabłoński (1898-1980) Fizyk, Muzyk, Żołnierz" autorstwa prof. Józefa Szudego i prof. Andrzeja Bielskiego.

"Książka jest poświęcona opisowi - w układzie chronologicznym - drogi życiowej Aleksandra Jabłońskiego (1898-1980), jednego z najwybitniejszych polskich uczonych, po II wojnie światowej związanego z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie zbudował od podstaw liczący się na świecie ośrodek fizyki. Był on przede wszystkim wybitnym fizykiem, jednym z pionierów współczesnej fotofizyki molekularnej i spektroskopii zderzeniowej. Na tej działalności koncentrujemy się w książce najbardziej, opierając się na jego publikacjach oraz dokumentach archiwalnych dotyczących poszczególnych etapów jego kariery naukowej. Zanim jednak Jabłoński został fizykiem, był już profesjonalnym muzykiem. Wprawdzie porzucił on ten zawód dla fizyki, to jednak muzyka pozostała jego wielką pasją do końca życia. To jest drugi aspekt jego sylwetki, który poznaliśmy dzięki informacjom głównie ze wspomnień rodzinnych i relacji uczestników jego kwartetów. Istnieje również aspekt trzeci, niesłychanie ważny. Taki mianowicie, że znaczną część swojego życia Jabłoński poświęcił sprawie walki zbrojnej, najpierw o odzyskanie niepodległości, a potem o jej utrzymanie, biorąc udział w trzech wojnach jako oficer Wojska Polskiego. Na podstawie dostępnych źródeł archiwalnych staraliśmy się możliwie wiernie opisać sylwetkę Jabłońskiego żołnierza i przedstawić informacje o jego udziale w walkach i pobytach w obozach internowanych." (Józef Szudy i Andrzej Bielski)